Planowanie to jedyny sposób na poradzenie sobie z długoterminowymi celami. Bez planu, skupiając na bieżących sprawach, które spontanicznie pojawiają się w naszym życiu, nie uda nam się zrealizować skomplikowanych, wieloetapowych przedsięwzięć, jak napisanie pracy magisterskiej, schudnięcie 15 kg, przekwalifikowanie zawodowe, czy budowa domu.
Zazwyczaj każdy, kto chce się z takim wyzwaniem zmierzyć, spisuje plan. Czasem jednak plan zamiast nam pomagać – przeszkadza. Obciąża, przytłacza, powoduje stres i brak satysfakcji, mimo nieustannej pracy nad jego realizacją. Zdarza się, że kończy się to źle – plan jest porzucany, cel nieosiągnięty, pozostaje smutek i żal.
Dzisiaj będzie o tym co jest najważniejsze, aby plan spełniał swoją podstawową funkcję, czyli pomagał nam z satysfakcją realizować cel.
OSIĄGALNOŚĆ
Inaczej mówiąc – plan musi być możliwy do zrealizowania.
Osiągalność gwarantuje nam suma posiadanych zasobów. Może być to wiedza, umiejętności, zdolności, różnego rodzaju parametry, warunki. Jeśli chcesz otworzyć nową firmę najpierw zastanów się, czy wystarczająco znasz się na danej dziedzinie, czy masz osoby, które mogą Ci pomóc, czy wiesz co zrobisz w razie kłopotów. Gdy na wszystko odpowiadasz TAK ochoczo zabierasz się za planowanie. Teraz powinieneś wziąć pod uwagę jeden z najważniejszych zasobów, potrzebnych do realizacji jakiegokolwiek celu – CZAS.
RAMY CZASOWE
Plan bez ram czasowych to tylko marzenie, lub pobożne życzenie. Podstawowe kryterium, które pomoże ustalić nam ramy czasowe to różnica pomiędzy posiadanym czasem wolnym i czasem potrzebnym na realizację przedsięwzięcia.
Ustal więc:
- Ile czasu powinna zająć Ci realizacja przedsięwzięcia (w godzinach),
- Ile godzin masz do dyspozycji dziennie lub tygodniowo.
Na tym oprzyj cały swój plan – od wyznaczenia daty osiągnięcia celu, przez optymalne umieszczenie w czasie śród-celów, aż po codzienną listę zadań.
BUFOR BEZPIECZEŃSTWA
Często się zdarza, że w wyznaczaniu ram czasowych jesteśmy nazbyt optymistyczni. „To mi zajmie godzinkę.” „Wystarczy, gdy poświęcę 15 minut dziennie.” Później okazuje się, że jednak nie mieścimy się w planie, pojawiają się opóźnienia, mimo ciężkiej pracy jesteśmy niezadowoleni i sfrustrowani. Mamy pretensje do siebie, mamy pretensje do naszego celu. A tymczasem jedyny błąd jaki popełniliśmy, to złe rozplanowanie zadań w czasie, przez nierealne oszacowanie czasu trwania zadań.
Wyobraź sobie, że…
… chcesz zacząć odżywiać się zdrowo. Podejmujesz decyzję: od jutra nie jem białego pieczywa, cukru i fast foodów. Zastanów się jednak nad tym czego będzie wymagała od Ciebie realizacja tego planu. Potrzebne będą dodatkowe zakupy, bo inaczej w szafce z pieczywem znajdziesz ten sam chleb co zwykle. Aby nie jeść cukru musisz przemyśleć czym zastąpisz codzienne niezdrowe przekąski, które nabywa się niezwykle łatwo i szybko. Upieczenie swoich ciasteczek, zrobienie zdrowego deseru, czy nawet kupienie go zajmie Ci znacznie więcej czasu. Tak samo rezygnacja z fastfoodów – pójście do baru/restauracji i zjedzenie kebaba to 20 min. Przyrządzenie własnego obiadu – zakupy, gotowanie, jedzenie – zajmie pewnie ok. 1,5 h.
Jeśli nie weźmiemy tego wszystkiego pod uwagę, nie zastanowimy się czy mamy na to czas, albo skąd go weźmiemy, zgrzeszymy już pierwszego dnia i stwierdzimy, że diety nie są dla nas. Albo przez kilka pierwszych dni będziemy się starać trzymać postanowień dietetycznych, po czym tak nam się nawarstwią inne obowiązki, ze poziom stresu i zarwane noce zniwelują pozytywne działanie zdrowego jedzenia. I oczywiście rzucimy to szybko, sfrustrowani, że „tak się nie da żyć”.
Rozwiązanie – bufor!
Na czym polega bufor bezpieczeństwa w planowaniu? Jeżeli uważasz, że coś zajmie Ci godzinę dodaj do tego min. 30% dodatkowego czasu, na wypadek, gdyby coś poszło nie tak. Wyrobisz się wcześniej? Na pewno będziesz wiedział co zrobić z dodatkowym czasem. Jeśli natomiast bufor okaże się potrzebny – uwolnisz się od stresu i zwiększysz prawdopodobieństwo zakończenia zadania sukcesem.
Dobry plan – PODSUMOWANIE
Zastanów się czego byś chciał (CEL), a później co konkretnie powinieneś zrobić, aby ten cel osiągnąć (DZIAŁANIA). Następnie pomyśl, czy jesteś w stanie te działania wdrożyć (ZASOBY) i ile czasu powinno to zająć (RAMY CZASOWE) i dodaj do tego 30% (BUFOR CZASOWY). Później policz ile masz czasu (dziennie/tygodniowo) wolnego i oblicz jak długo zajmie Ci realizacja całego projektu (DATA KOŃCOWA).
PLAN KRÓTKOTERMINOWY
Kolejnym krokiem jest plan krótkoterminowy:
- Ustalenie małych ŚRÓD-CELÓW – kolejnych etapów realizacji przedsięwzięcia (z wyznaczonymi datami osiągnięcia).
- Zaplanowanie LISTY ZADAŃ na każdy dzień (co muszę zrobić dziś, aby udało mi się osiągnąć najbliższy śród-cel)
Przy panowaniu krótkoterminowym także bierzmy pod uwagę nasze realne możliwości czasowe oraz pamiętamy o buforze.